Stany ducha
Autor: STEFAN SYMOTIUK
Rok i miejsce wydania: Kraków 2011
ISBN Wydawcy: Fundacja Instytut Wydawniczy „Maximum”, 978-83-918287-8-6
okładka: miękka/twarda; format B5
seria: „Myśli ocalone”. Seria Filozoficzno-Humanistyczna, t. IV
CENA: 30,00 PLN+wysyłka ZAMÓWIENIE KSIĄŻKI
em. prof. Zakładu Filozofii Kultury Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, vice-przewodniczący Lubelskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, przewodniczący Komisji Filozoficzno-Przyrodniczej PAN, honorowy przewodniczący Towarzystwa Witkacyjańskiego w Lublinie.
Autor książek: Pojmowanie krytyki i krytycyzmu w polskich sporach filozoficznych XX wieku; Filozofia i genius loci, Stany ducha, Wyd. „Maximum”, Kraków 2010, oraz ok. 200 prac naukowych i publicystycznych. Poglądy i sylwetkę filozofa charakteryzuje księga pamiątkowa pt.: Homo inquietus. Człowiek niespokojny, red. J. Mizińska i B. Banasiak, Lublin 2009. Zainteresowania: filozofia kultury, historiozofia, antropologia filozoficzna i kulturowa, filozofia polska (m.in. Stanisława I. Witkiewicza), socjologia wiedzy (m.in. Ludwika Flecka).
Już sam zestaw tytułów poszczególnych esejów musi obudzić zainteresowanie Czytelnika, jako że wyodrębnione przez Autora stany ludzkiego ducha są nader oryginalne i dalekie od podręcznikowych zestawów. Są to, w kolejności: krnąbrność, desperacja, negatywność, inercja, głupota, obcość, prowizoryczność, pogłoska, sen, spojrzenie, uśmiech, nadzieja, przedsiębiorczość, tolerancja, urzeczenie. Widać z tego wyliczenia, iż nie idzie tu bynajmniej o zwyczajne stany psychiczne , ale o takie, w które zaangażowany jest (albo nimi owładnięty) ludzki duch, partycypujący w kulturze, historii, a także – w transcendencji.
Autor jako filozof kultury ma wybitny talent do wypatrywania, nazywania i opisywania fenomenów wprawdzie mało uchwytnych, ale – może właśnie dlatego – przesądzających o naszym samopoczuciu w świecie. Czyni to zresztą w sposób fascynujący, prowadząc Czytelnika po, jak gdyby na nowo, po swojemu narysowanej „mapie kartograficznej” tego, co „ludzkie, arcyludzkie”. Omija główne acz banalne trakty psychologii, socjologii i nawet antropologii filozoficznej, dostrzegając wyczulonym spojrzeniem to, co dotąd zostało przeoczone (np., krnąbrność, urzeczenie, inercja), a co nadaje specyficzny ton i smak ludzkiej egzystencji. Ta wrażliwość i subtelność „widzenia niewidzialnego” znajduje dopełnienie we wspaniałym stylu Symotiuka. Nieczęsta to okazja dla odbiorców tekstów filozoficznych, aby nie tylko dawać się zaskakiwać meandrami odświeżających myśli , ale też napawać precyzją i urodą ich wysłowienia.
Bez wątpienia książka Stany ducha to świadectwo wielkiego eseistycznego i literackiego talentu Autora, godna zajęcia na półce miejsca obok takich klasyków tego gatunku, jak Leszek Kołakowski, Zygmunt Bauman, Umberto Eco czy Georg Simmel. J.M.